TS Trương Anh Dũng, Phó tổng cục trưởng TC GDNN  phát biểu tại hội thảo
 

Phát biểu tại Hội thảo, TS Trương Anh Dũng, Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp nhấn mạnh tới vị trí, vai trò quan trọng của GDNN đối với sự phát triển kinh tế xã hội của quốc gia. Theo TS. Trương Anh Dũng, trong quy hoạch và chiến lược phát triển nhân lực Việt Nam được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thì GDNN sẽ có quy mô chiếm 80-90% nhân lực qua đào tạo, đóng vai trò là một trong các nhân tố quyết định để thực hiện thành công đột phá chiến lược về nhân lực, góp phần xây dựng phát triển đất nước. GDNN cũng đã từng bước đạt được những thành quả cả về quy mô, cơ cấu, chất lượng và hiệu quả đào tạo, góp phần quan trọng cho nhân lực quốc gia, xuất hiện ngày càng nhiều mô hình đào tạo hiệu quả. Tuy nhiên, tình trạng thừa thầy thiếu thợ, nhiều thông tin về GDNN chưa đến với đông đảo các bậc phụ huynh, các học sinh; nhiều trường nghề trong nhiều năm khó tuyển sinh; doanh nghiệp chưa tham gia có hiệu quả  trong GDNN, thậm chí nhiều người, nhiều nơi còn chưa tin tưởng GDNN, cung cầu đào tạo chưa gặp nhau…
Nguyên nhân của tình trạng trên được TS Trương Anh Dũng xác định xuất phát từ nguyên nhân khách quan, trong đó có lý do nhiều gia đình học sinh vẫn trọng đại học không thích GDNN… Bên cạnh đó là nguyên nhân chủ quan do công tác truyền thông chưa đáp ứng được yêu cầu về chất lượng, hiệu quả đã khiến cho GDNN không đến được với đông đảo xã hội, khiến tâm lý chung của xã hội vẫn chủ yếu quan tâm đặc biệt đến đại học.

Chia sẻ về kinh nghiệm nâng cao nhận thức về giáo dục nghề nghiệp từ Úc, bà Joanna Wood, Tham tán giáo dục và khoa học, Đại sứ quán Úc tại Việt Nam cho rằng, giáo dục đại học có chỗ đứng riêng, theo tiến trình tự nhiên từ tiểu học, trung học đến đại học. Từ việc thiếu nhận thức, GDNN không được coi là sự lựa chọn đầu tiên cho con đường sự nghiệp. Do đó, cần có thời gian để thay đổi nhận thức của mọi người.
Tiếp tục chia sẻ, bà Joanna Wood cho hay: GDNN hiện đang có những cơ hội để phát triển. Doanh nghiệp đang hướng đến giáo dục đào tạo nghề. Các nghiên cứu khẳng định giáo dục đào tạo nghề mang lại con đường sự nghiệp đáng mơ ước… Theo bà Joanna Wood, để quảng bá về nghề và kỹ năng, trong truyền thông cần nhất quán về thuật ngữ, thông điệp, thương hiệu, có một nguồn thông tin toàn diện và sự thống nhất trong toàn khối ngành.
Thông điệp để kết nối với những đối tượng tuyên truyền về giáo dục đào tạo nghề theo gợi ý của bà Joanna Wood đó là: Tuyên truyền giáo dục đào tạo nghề là con đường dẫn tới sự nghiệp ổn định với mức lương khá; Không đơn thuần chỉ là một nghề, nó mang lại những lựa chọn công việc đa dạng mà bạn có thể chưa nghĩ tới; cho phép bạn có kỹ năng và kinh nghiệm thực tế để bạn sẵn sàng cho việc làm… Để những thông điệp trên đến được những đối tượng tuyên truyền, theo bà Joanna Wood, các đại sứ giáo dục đào tạo nghề chính là những “chiến sĩ” trên mặt trận này và là một trong những yếu tố quan trọng dẫn tới thành công trong việc nâng cao nhận thức về giáo dục nghề nghiệp tai Úc.
Đại diện các trường đào tạo nghề cho rằng, cần đẩy mạnh tuyên truyền sâu rộng tới các bậc phụ huynh, các học sinh để họ hiểu rõ về cơ hội khi tham gia học nghề, sẽ làm ở đâu và cơ hội thăng tiến trong tương lại như thế nào, mức thu nhập ra sao. Từ đó tạo tâm lý học sinh thích học nghề hơn học đại học. Tại các trường đào tạo nghề cũng phải tự chủ động tuyên truyền tuyển sinh về ngành nghề, đối tượng của mình. Đặc biệt là nâng cao chất lượng đào tạo và điều quan trọng là ra trường phải có việc làm thì người học mới vào. Khi các trường thực hiện tốt, chất lượng tốt thì chính các em học viên lại chính là cầu nối tuyên truyền cho nhà trường. Đồng thời, trong công tác truyền thông hiện nay cần gắn hình ảnh của doanh nghiệp. “Doanh nghiệp cần gì, khi mà doanh nghiệp chưa chủ động đưa ra được các tiêu chí, cái họ cần thì các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đào tạo cái gì? Hay vẫn chỉ đào tạo theo các giáo trình đã có sẵn?”.
Phó Trưởng Ban chính sách kinh tế xã hội và Thi đua khen thưởng, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Vũ Hồng Quang cho rằng, Tổng cục cần chọn một số điểm nhấn cần triển khai trong thời gian tới và nội dung phải thiết thực, có chiều sâu. Nội dung truyền thông không chỉ cải thiện về hình ảnh mà cần chú trọng đến chất lượng giáo dục. Nếu chúng ta không truyền thông mạnh đến chất lượng giáo dục thì sẽ khó thuyết phục được cha mẹ học sinh.
Đặc biệt, phía Tổng Liên đoàn đề nghị cần chú trọng truyền thông nhiều hơn nữa đến vấn đề đào tạo lại, đào tạo bổ sung cho lực lượng lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp dưới sự ảnh hưởng của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.
Đại diện các cơ quan báo chí thuộc đề xuất cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền về GDNN, chú trọng đến các hoạt động, sự kiện nổi bật trong năm của GDNN; Mở các chuyên trang, chuyên mục về GDNN; chủ động viết bài đưa tin về GDNN trên các ấn phẩm…

Về phía các cơ sở GDNN: Chủ động tham gia các hoạt động tư vấn tuyển sinh, ngày hội tuyển sinh… về GDNN do các cơ quan thông tấn, báo chí tổ chức trên các địa bàn; Tuyên truyền qua internet, mạng xã hội, kênh truyền hình trực tuyến… về các hoạt động của nhà trường, khuyến khích nhà giáo, học sinh, sinh viên tuyên truyền quảng bá về các hoạt động trong nhà trường; Xây dựng các nội dung tuyên truyền về GDNN phù hợp với địa bàn tuyển sinh, đối tượng tuyển sinh…
Bà Nguyễn Thị Hằng, Chủ tịch Hội GDNN và CTXH cho rằng, cần đẩy mạnh truyền thông về  lợi ích và sứ mạng của học nghề, chúng ta không thể truyền thông về học nghề nếu không làm cho người học nghề thấy lợi ích và sử mạng của nghề này. Muốn tôn vinh và thu hút người học nghề thì  phải ghi nhân, tôn vinh như Huy Chương vì sự nghiệp GDNN cho các thầy và có ngày tôn vinh vì sự nghiệp GDNN, tôn vinh những người học nghề giỏi, người thợ,...