Hỗ trợ Việt Nam phát triển hệ thống chững chỉ kỹ năng và nguồn nhân lực kỹ năng nghề cao
Biên bản được ký kết với sự chứng nhận của TS Trương Anh Dũng, Tổng cục trưởng Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp, Bộ LĐTB&XH và ông Taketoshi Nagaoka, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam (JCCI).
Theo đó TLIP cùng với các nhà máy trong khu công nghiệp của mình cải thiện hệ thống đào tạo nghề sao cho phù hợp với nhu cầu của các nhà máy Nhật Bản tại Việt Nam. Tiếp nhận các nhà giáo giáo dục nghề nghiệp đến các nhà máy trong TLIP để đào tạo, phát triển năng lực, sắp xếp chương trình thực tập cho sinh viên học nghề, tiếp nhận sinh viên tốt nghiệp vào làm việc tại các nhà máy ở TLIP.
Hiện Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Nhật Bản đang có các hoạt động chung nhằm cải thiện môi trường đầu tư tại Việt Nam, được gọi là Sáng kiến chung Việt – Nhật. Trong đó, Nhóm công tác số 11 do Bộ LĐTB&XH và JCCI thành lập với mục tiêu phát triển nguồn nhân lực kỹ năng nghề cao.
Cụ thể, hoạt động của Nhóm công tác số 11 tập trung vào các nội dung hợp tác chính như: Tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau giữa các nhà đầu tư Nhật Bản và các cơ sở giáo dục nghề nghiệp về nhu cầu nhân lực kỹ thuật chất lượng cao; Hợp tác giữa các tổ chức trên để cải thiện sự cân bằng giữa cung và cầu nguồn nhân lực kỹ thuật; Hỗ trợ phát triển hệ thống chứng chỉ kỹ năng; Hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực kỹ năng nghề cao.
Hiện thực hóa Nghị quyết Đại hội Đảng về phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã thông qua Chiến lược Phát triển kinh tế – xã hội giai đoạn 2021-2030, với mục tiêu đến năm 2030 Việt Nam là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao, có thể chế quản lý hiện đại… và đến năm 2045 là nước phát triển, thu nhập cao.
Phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao là một trong ba đột phá chiến lược. Đổi mới căn bản, toàn diện hệ thống giáo dục, đào tạo. Trong đó trọng tâm là hiện đại hóa và thay đổi phương thức giáo dục, đào tạo nhất là giáo dục nghề nghiệp. Xây dựng hệ thống giáo dục nghề nghiệp mở và linh hoạt.
Đây là cơ sở, là tiền đề rất quan trọng cho phát triển giáo dục nghề nghiệp trong thời gian tới. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 24/CT-TTg ngày 28/5/2020 về “Đẩy mạnh phát triển nhân lực có kỹ năng nghề, góp phần nâng cao năng suất lao động và tăng năng lực cạnh tranh quốc gia trong tình hình mới” và Nghị quyết số 50/NQ-CP ngày 21/5/2021 của Chính phủ về “Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ XIII của Đảng”. Theo đó, trong giai đoạn tới đẩy mạnh phát triển nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của cuộc CMCN 4.0 và hội nhập quốc tế.
Để thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Chính phủ về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, GDNN cần đa dạng hóa phương thức đào tạo; hình thành những ngành nghề đào tạo mới, nhất là đào tạo nhân lực chất lượng cao, các nghề “xanh”, bảo đảm người học có kỹ năng chuyên môn, kỹ năng số, kỹ năng mềm, kỹ năng sáng tạo – khởi nghiệp và ngoại ngữ… thích ứng với yêu cầu của thị trường lao động trong nước và quốc tế.
Thực hiện Quyết định số 761/QĐ-TTg ngày 23/5/2014 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển các trường nghề chất lượng cao đến năm 2020; Quyết định số 1363/QĐ-TTg ngày 11/10/2019 của Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh, bổ sung Đề án phát triển các trường cao đẳng chất lượng cao đến năm 2025, hiện nay, 45 trường theo quyết định 761 và khoảng 88 trường dự kiến phát triển thành trường chất lượng cao đến năm 2030 được đầu tư đồng bộ các yếu tố đảm bảo chất lượng để đào tạo nghề trọng điểm quốc gia, khu vực và quốc tế và tăng cường hệ thống quản lý quản trị hiện đại; một số trường đủ điều kiện đào tạo các nghề được chuyển giao từ Úc, Đức.
Nhìn chung, trong những năm qua, lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp đã được Đảng, Nhà nước, Chính phủ quan tâm ưu tiên đầu tư một số ngành nghề trọng điểm, mũi nhọn; một số trường để phấn đấu đến năm 2020 có khoảng 40 trường được đánh giá, công nhận trường cao đẳng chất lượng cao và đến năm 2025 có khoảng 70 trường được đánh giá, công nhận trường cao đẳng chất lượng cao, trong đó 03 trường tiếp cận trình độ các nước phát triển trong nhóm G20, 40 trường tiếp cận trình độ các nước ASEAN-4.
Tuy nhiên, hiện nay số lượng đào tạo nghề chất lượng cao tại các cơ sở chưa tương xứng với lực lượng lao động khoảng 55 triệu dân số trong độ tuổi lao động; nguồn lực đầu tư cho giáo dục nghề nghiệp tuy đã được ưu tiên nhưng còn hạn chế nên chưa hình thành được một số trường cao đẳng chất lượng cao, chưa xây dựng được Trung tâm Quốc gia về đào tạo và thực hành nghề chất lượng cao để đào tạo, đánh giá, kiểm định một số ngành, nghề trọng điểm; đào tạo, bồi dưỡng phương pháp công nghệ giảng dạy mới cho nhà giáo, nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục nghề nghiệp; nghiên cứu, đổi mới sáng tạo, chuyển giao công nghệ, hợp tác quốc tế và tổ chức các sự kiện lớn của quốc gia, quốc tế về giáo dục nghề nghiệp…
Xây dựng 3 Trung tâm đào tạo và thực hành nghề chất lượng cao thông minh
Triển khai Quyết định số 2239/QĐ-TTg ngày 30/12/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển giáo dục nghề nghiệp giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045, hiện nay Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đang triển khai xây dựng đầu tư Dự án Trung tâm Quốc gia đào tạo và thực hành nghề chất lượng cao tại 03 miền Bắc, Trung, Nam thông minh, hiện đại, xanh cùng các trường cao đẳng chất lượng cao khác để đủ năng lực tổ chức đào tạo, thực hành nghề chất lượng cao, đáp ứng nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ phát triển kinh tế – xã hội trong tình hình mới.
Việc xây dựng và phát triển mô hình Trung tâm Quốc gia đào tạo và thực hành nghề chất lượng cao tại 03 miền Bắc, Trung, Nam của Việt Nam là một yêu cầu cấp bách. Đây chính là mô hình các trung tâm chất lượng cao về đào tạo nghề, có tính chất dẫn dắt, lan tỏa, xác định vai trò và sứ mệnh mới cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp; đổi mới công nghệ và kỹ thuật số, thúc đẩy sáng tạo và đi đầu trong phương pháp thiết kế và chuyển giao các chương trình giảng dạy mới, cung cấp các kỹ năng chất lượng cao theo quan điểm học tập suốt đời, thúc đẩy nghiên cứu và đổi mới; tạo nên hình ảnh giáo dục nghề nghiệp trở nên hấp dẫn hơn, bao trùm và có sự gắn kết.
Bên cạnh Trung tâm Quốc gia đào tạo và thực hành nghề chất lượng cao tại miền Trung và miền Nam, Trường Cao đẳng Kỹ thuật Công nghệ dự kiến được lựa chọn là một trong ba địa điểm để đầu tư thành lập Trung tâm Quốc gia đào tạo và thực hành nghề chất lượng cao (tại phía Bắc).
